Vragen en antwoorden uit de online bijeenkomst voor toolbouwers en ontwikkelaars

Is bij de beschrijvingen gekeken naar het ERK-leesniveau?

Het taalniveau in CompetentNL wordt ook op B1-niveau aangeboden. CompetentNL wil daarnaast bias voorkomen en zal teksten ook zoveel mogelijk biasneutraal aanbieden. Op deze manier kan CompetentNL in toepassingen gebruikt worden voor zoveel mogelijk doelgroepen.

Is de dataset die in januari beschikbaar komt, een versie met alle skills?

Na de technische livegang met een select aantal partijen, wordt al deelbare CompetentNL-documentatie online gezet waarin de dataconcepten, relaties en afspraken opgenomen zijn. Zodra mogelijk zullen delen van de CompetentNL-data beschikbaar gesteld worden ter inzage. Het daadwerkelijk gebruiken van CompetentNL-data zal moeten wachten tot de publieke livegang in september 2025.

In welke taal wordt CompetentNL beschikbaar gesteld?

Allereerst in het Nederlands, want CompetentNL is voor Nederland ontwikkeld. Maar omdat CompetentNL ook grensoverschrijdend te gebruiken is en we zoveel mogelijk ook bij ESCO aansluiten, is het streven (zeker in de brondata, ten minste de arbeidsmarktdata) om op termijn ook Engels te gaan ondersteunen.

Komt er een testomgeving of kan testen pas in september?

Een testomgeving vooralsnog is niet voorzien. Bij de technische livegang gaat een select aantal partijen helpen om de hosting en ontsluiting van CompetentNL goed af te stellen op alle behoeften. Bij de publieke livegang in september 2025 komt CompetentNL publiek beschikbaar voor iedereen. Dat is het eerste moment waarop alle data in een Linked Open Data-netwerk beschikbaar zijn voor iedereen. Dat is in principe altijd op ‘productie’. Als er veel behoefte is aan een testomgeving, gaan we graag in gesprek over de redenen daarvoor en bezien we hoe we dit eventueel samen kunnen invullen.

Kunnen we pas in september 2025 bij de data uit CompetentNL?

Vanaf begin 2025 zullen we gedurende het jaar steeds meer informatie online beschikbaar stellen die zal helpen om toepassingen voor te bereiden. De API en volledige Linked Open Data zijn niet eerder dan september 2025 publiek (en gratis) beschikbaar. Eerder zijn de data nog niet gereed. Ook bij de technische livegang zijn de data dus nog niet volledig en gereed.

Welke kansen zien deelnemers met CompetentNL in hun tooling?

• Het zou voor ons een hele waardevolle databron zijn in onze immersive beroepsoriëntatietool;
• Als groot uitzendbureau is dit zeer herkenbare problematiek en oplossingsrichting;
• Met een skillspaspoort hoeven kandidaten niet elke keer opnieuw assessments maken;
• Veel input voor het organiseren van Leven Lang Ontwikkelen;
• Het zou fijn zijn om meer inzage te hebben in wat er in de data zit;
• Met CompetentNL kunnen we mensen nog beter inzicht geven in hun al ontwikkelde skills, en zo beter matchen naar opleidingen en vacatures;
• Via AI verbinden van de eigen data aan de onderliggende data van Competent NL voor loopbaanontwikkeling, ontwikkeltips enzovoort;
• Ik denk dat het wel interessant zou zijn voor bijvoorbeeld checken/genereren van vacatureteksten, vacaturematching, portfolio-inhoud verrijken, LOB, modulair opleiden;
• Er is in het mbo behoefte aan kleinere scholingseenheden. In de kwalificatiestructuur willen veel partijen verwante eenheden vinden die (al dan niet summatief) afgesloten kunnen worden;
• Lokaal verbinden met internationale standaarden.

ISCO en ESCO zijn niet specifiek ontworpen voor arbeidsbemiddeling. Wat voor gevolgen kan dat hebben? Er is wel een systematiek die specifiek voor arbeidsbemiddeling is ontworpen. Waarom wordt die niet gebruikt?

CompetentNL heeft skills en kennis met afspraken centraal staan. De onderliggende brondata uit arbeidsmarkt en onderwijs die gemetadateerd worden met skills en kennis lenen zich voor allerlei toepassingen, waaronder zeker ook arbeidsbemiddeling. ISCO en ESCO zijn internationale/Europese standaarden waarmee we mappings maken met delen van CompetentNL, waar relevant en mogelijk. We zijn in CompetentNL niet beperkt tot die standaarden. We vernemen graag de beoogde toepassing en de specifieke wensen daarbij van afnemers en kunnen altijd kijken om samen generieke verrijkingen te plannen om specifieke toepassingen beter te laten werken.

Waarom is ervoor gekozen om alleen vier partijen uit de Community of Practice de beschikbaarheid van de data te geven?

Het aantal partijen (vanuit verschillende doelgroepen slechts één) dat nu bijdraagt aan de ontwikkeling is geselecteerd na een open uitvraag. Het programma en de ontwikkeling van CompetentNL kan maar een select aantal partijen intensief begeleiden. Hoewel deze partijen al eerder meekijken in en bijdragen aan de ontwikkeling van CompetentNL, hebben ook zij pas in september 2025 toegang tot de volledige dataset voor de eerste marktversie van CompetentNL en een volledig werkende API en Linked Open Data-endpoint. De data zijn eerder slechts gedeeltelijk beschikbaar en nog niet geschikt voor brede ontsluiting zonder begeleiding.

Ik begrijp dat ik als werkgever afhankelijk wordt van een tussenpersoon voor een toepassing. Welke voorwaarden worden aan deze toepassers gesteld?

Werkgevers kunnen met de eigen ICT-afdeling of met een zelfgekozen leverancier in de markt de gewenste toepassing ontwikkelen. De vraag om ondersteuning te krijgen bij de implementatie van (CompetentNL-)skills is bekend. Wij stemmen met de ministeries af wat we op dit vlak kunnen doen, in aanvulling op het beschikbaar stellen van CompetentNL. Een uitgebreide en brede toepassing van CompetentNL is immers waar we het voor doen en nodig voor een skillsgerichte arbeidsmarkt.

Kunnen wij helpen het gehele traject te versnellen?

We horen heel graag van partijen wat ze met CompetentNL willen gaan doen, wat de ideeën en wensen zijn voor CompetentNL en hoe we kunnen ondersteunen bij de toepassing/implementatie van CompetentNL. In 2025 zullen we na de technische livegang steeds meer informatie over CompetentNL beschikbaar stellen voor die feedback en kijken we naar het inrichten van een open community om bij te dragen. De versnelling van de CompetentNL publieke livegang, gepland voor september 2025, behoeft echter geen hulp en kan niet versneld worden.

Hoe maak ik gebruik van CompetentNL en sluit ik aan?

We zijn op dit moment bezig met het maken en afronden van de infrastructuur die nodig is om deze API en SPARQL endpoints beschikbaar te krijgen. We willen dat heel zorgvuldig doen. We starten met een proeflancering waarin we beoordelen of we ons werk goed genoeg gedaan hebben. Daar nemen we ruim de tijd voor, om een zo kwalitatief mogelijke infrastructuur aan te leggen.

Dat is de technische reden waarom we CompetentNL pas in september 2025 publiek beschikbaar stellen. Vanuit de data-zijde kost het veel tijd om alle metadateringen te realiseren. Vanaf 1 januari 2025 is er een livegang met een beperkte set data. Dit doen we voor een beperkt aantal sectoren. In september 2025 kunnen we de kwaliteit van de infrastructuur garanderen.

Op CompetentNL komt (structuur- en autorisatie-)informatie over de API’s beschikbaar voor afnemers (niet voor eindgebruikers). Daarnaast wordt de structuurinformatie van de API (open API-specificatie) ook beschikbaar gesteld op data.overheid.nl en developer.overheid.nl.

Er zijn drie technische plekken waar ontwikkelaars terecht kunnen:

• api.competentnl.nl voor de ReST-ful interface op CompetentNL;
• Sparql.competentnl.nl om CompetentNL data vrij te bevragen op basis van het Linked Open Data-principe met de taal SPARQL;
• devportal.competentnl.nl voor ontwikkelaars. Hierop kunnen afnemers van CompetentNL zich registreren, een API-key verkrijgen en documentatie over de API inlezen (Open API-specificatie).

Het ReST-deel is een verzameling voor gedefinieerde bevraging. In het SPARQL-deel kunnen gegevens met zelf gedefinieerde bevraging opgevraagd worden.

Is er documentatie over de API met mogelijkheden in SPARQL beschikbaar?

We gaan niet vroegtijdig informatie verstrekken. Dat heeft alles te maken met de ontwikkeling in de technische livegang met vier partijen uit de Community of Practice. En we zullen doorontwikkelen op wat we vanaf 1 januari 2025 ter beschikking stellen. We verwachten in september heel representatieve query's beschikbaar te hebben op de API  en hiervoor zullen ook de specificaties beschikbaar gesteld worden. De deelnemers aan deze online bijeenkomst worden eerder betrokken en door het programma geïnformeerd over het beschikbaar komen van informatie.

Hoe worden de data onderhouden?  Hoe werkt het met Linked Open Data?

Kenmerkend voor Linked Open Data is dat broninformatie bij de bronhouder blijft. De bronhouder beheert en onderhoudt de gegevens in haar bron. UWV (als bronhouder van arbeidsmarktgegevens) beheert gegevens van beroepen en SBB de onderwijskwalificaties in het mbo. De skills die gebruikt worden om te mappen, worden gezamenlijk beheerd door UWV en SBB.

Worden er internationale of Europese bronnen gekoppeld?

Jazeker. Onder andere ESCO, O*NET en ISCO worden gekoppeld aan CompetentNL. In de ontwikkeling zullen steeds meer bronnen gekoppeld worden.

Gaat CompetentNL synchroon naar UWV, SBB, ESCO en heeft dit invloed op de performance of bufferen jullie de bronnen?

Bij de publieke livegang in september 2025 zijn de gegevens van UWV en SBB gehost op één en dezelfde plek. In de komende jaren zal worden doorontwikkeld op de implementatie van Linked Open Data. Dan kunnen bronhouders hun eigen data gaan hosten op eigen endpoints. Dat zal (vanwege performance) inderdaad eisen stellen aan de infrastructuren van de aanbieders van Linked Open Data endpoints. 

Bekijk ook nog even de animatie

Welke opleidingsnormen horen bij welke taken? Wat maakt het uiteindelijk tot een functie of een beroep?

CompetentNL bevordert met een gemeenschappelijk skillstaal en afspraken meer modulair onderwijs, dat meer toegespitst is op waar vraag naar is en beter in kaart brengt welk aanbod er eigenlijk is (waar dat nog onvoldoende zichtbaar is). Simpelweg het hebben van een standaard met vertaalmogelijkheden maakt uitwisseling al mogelijk zodat modules ook herkend worden. Herkenning en erkenning begint met een gemeenschappelijke taal. CompetentNL is natuurlijk niet de oplossing voor alle uitdagingen in het onderwijs, maar het is wel een belangrijk fundament om met elkaar verbeteringen te kunnen doorvoeren.

Met CompetentNL maken we vooral bovenliggend data, omdat je hierbij inzichten kunt krijgen die heel de markt beslaan. Als je heel specifiek wilt ingaan op taken – wij steken in op ongeveer 5000 – kun je miljoenen taken verzinnen: “Het linkerpaneel met knoppen op de machine van dat type bedienen”. Een dergelijke taak zal nergens anders voorkomen. Met een taak kun je dus weinig: als je dat doet/kunt, wat kun je dan nog meer? Daarom zullen wij generiek insteken.

Dat neemt niet weg dat je branche-specifieke data wel aan CompetentNL kunt verbinden, zodat die specifieke data er ook onderdeel van worden. De mogelijkheden tot verruiming zijn eindeloos. Het is belangrijk dat je altijd een haakje hebt om iets op te hangen aan CompetentNL, zodat je verbonden bent en kunt uitwisselen, en de meerwaarde kunt benutten. De onderwijsmodules die jullie ontwikkelen, kun je ongetwijfeld in de voorzet van meer generieke taken, kennis, keuzedelen enzovoort in CompetentNL ophangen. En als iets niet kan maar van groot belang is, gaan we samen zorgen dat het wel kan.

Is het een taal of is het een set afspraken en daarbij een dataset?

Het is beide. We vullen zeker de taal in, want we spreken wel allemaal Nederlands, maar allemaal met dialecten. Als we kijken op de markt zijn er veel verschillende initiatieven op het gebied skills: skillsmatching, skillspaspoorten/skillswallet, skills assessments enzovoort. In al die initiatieven zitten verschillende talen c.q. worden verschillende datasets gebruikt. De een noemt iets ‘presenteren’, de ander noemt het ‘optreden’. Die dialecten zijn niet direct uitwisselbaar in systemen.

Dus CompetentNL gaat hierin verbinden en een standaard stellen met een gemeenschappelijke taal. We proberen ieders taal te spreken, ook de dialecten. Dialecten leiden we zoveel mogelijk terug tot de standaardtermen die iedereen gaat herkennen en erkennen.

In de ontologie zitten zeker ook afspraken: hoe koppelen we met externe data en standaarden? Wat zijn afspraken over hoe we data inrichten? welke waardering(en) hanteren we? Die afspraken maken we met elkaar. Feedback van partijen is daarvoor heel belangrijk want uiteindelijk moet CompetentNL in verbinding meerwaarde bieden.

De taal is Nederlands, maar we maken afspraken over hoe ziet het beroepenhuis eruit, hoe verbinden we met ESCO, hoe verbinden we met de SBB-kwalificatiedossiers. Dat zijn afspraken, geen taal. Vervolgens levert dat een dataset op die je vanuit je tooling makkelijk kunt aanspreken om, bijvoorbeeld de functies in de installatiesector, te mappen met de beroepen in CompetentNL.

CompetentNL is dus zeker ook een set van afspraken. Alleen leggen we zelf de nadruk meer op taal.

Hoe gaan jullie verbinden met ESCO? Hoe gaan de kerntaken en werkprocessen van de SBB gekoppeld worden? Want dan krijg je pas een rijke en verbindende dataset.

Deze afspraken aanvullend op de taal zelf, gaan we beschikbaar stellen met documentatie in 2025, zoveel mogelijk al voor de livegang. Je feedback hierop en je ideeën en wensen aanvullend zijn zeer welkom!

Waar zitten de niveaus in de ontologie? Komt dit vanuit de referentieberoepen? Vanuit opleidingsniveaus? Er is verschil tussen medewerker met een kwalificatie op niveau 2 of 3, die hebben andere skills, soms andere taken. Maar soms verwacht je van de ene medewerker alleen net iets meer dan van een andere medewerker. Kan dit ook uit CompetentNL worden gehaald?

Gebruik van niveau vraagt veelal ook een koppeling met niet-generieke informatie. In CompetentNL zitten geen persoonsgegevens. In CompetentNL zitten alleen generieke concepten met bijbehorende metadata en relaties. Je kunt wel afspraken maken over het afleiden van niveau vanuit die (generieke) concepten, de verschillende waarderingen en de te hanteren niveauschaal, als we kijken tot op het detail van skills.

Op de arbeidsmarkt zie je vaak dat er afleiding plaatsvindt; met ervaring op een bepaald niveau en een achtergrond van een bepaald niveau, wordt aangenomen dat de skills en taken daarbij ook op dat niveau zijn. In het onderwijs is het niveau veel explicieter, maar zijn er wel uitdagingen bij (steeds) kleinere eenheden en theorie versus praktijk.

De vraag over niveau krijgen we vaker en dat we er iets mee moeten is duidelijk. We hebben het nog niet vormgegeven. Dat willen we wel gaan doen. Er zijn verschillende oplossingen denkbaar, maar input vanuit de markt is daarbij zeer wenselijk. Dit opdat we een insteek nemen die zo breed mogelijk inzetbaar is en ook echt bruikbaar is en van meerwaarde.

Jouw ideeën en bijdrage zijn dus welkom! Vandaar ook dat het hebben van een open community belangrijk is, om te kijken waar de consensus na input van iedereen toe neigt. CompetentNL is er voor iedereen maar is ook van iedereen.

Wat is de definitie van 'skills'? Waarom is voor deze term begrip gekozen?

Binnen CompetentNL hanteren we de volgende definitie van het begrip skill:

"Een skill is een menselijk vermogen dat een individu nodig heeft om een taak goed uit te voeren. Vaardigheden kunnen worden ontwikkeld door middel van opleiding (formeel of non-formeel), training, en/of (werk)ervaring en zijn onder te verdelen in vakvaardigheden en gedragsvaardigheden. Vakvaardigheden zijn handelingen met meetbare resultaten of uitkomsten. Gedragsvaardigheden kenmerken zich door zichtbaar gedrag. Aan gedragsvaardigheden liggen vaak persoonlijkheidskenmerken ten grondslag."

Er is gekozen voor skills als term om alle inhoudelijk verschillende aanduidingen zoveel mogelijk af te dekken. Daarbij is skills ook de internationale/Europese gebruikte term en de term die in alle bekende bestaande standaarden gebruikt wordt. De definities van alle gebruikte concepten in CompetentNL geven we begin volgend jaar, met de publicatie van al deelbare documentatie.

Hoe zijn de hard skills en de soft skills inhoudelijk ingedeeld?

We kennen in de skillstaxonomie van CompetentNL zowel hard skills als soft skills. Ze zijn ingedeeld in een taxonomie van twee lagen.

Voor de indeling van de eerste laag zijn de zes werkgerelateerde interessegebieden van de RIASEC volgens de Holland Code als uitgangspunt genomen. Onderscheid wordt daarin gemaakt tussen vakvaardigheden (Realistic), onderzoeksvaardigheden (Investigative), artistieke vaardigheden (Artistic), sociale vaardigheden (Social), ondernemende vaardigheden (Enterprising) en organisatorische vaardigheden (Conventional).

Deze indeling is in de jaren 50 van de vorige eeuw bedacht, getoetst en uitgewerkt door de Amerikaanse psycholoog John L. Holland en sindsdien wereldwijd doorontwikkeld en toegepast in verschillende interventies en skillsclassificaties zoals O*Net.

De tweede laag is gebaseerd op bestaande onderbouwde concepten uit de European Skills, Competences, Qualifications and Occupations Classification (ESCO) en O*NET van het U.S. Department of Labor. Dit  aangevuld met concepten die specifiek voor de Nederlandse onderwijs en arbeidsmarkt als relevant worden beschouwd (UWV skillset 2.0 en het Europese Digital Competence Framework DigComp).

Uitgangspunt is dat deze concepten:

• herkenbaar zijn voor toekomstige afnemers en gebruikers;
• zoveel mogelijk (wetenschappelijk) onderbouwd zijn;
• controle op volledigheid van de skillstaxonomie mogelijk maken; en
• voldoende onderscheidend zijn met de taxonomie van de kennisgebieden in CompetentNL.

In de praktijk van het metadateren blijkt dat de skills op laag 2 een grotendeels logisch en samenhangend geheel vormen met de concepten op laag 1.

Is er een mogelijkheid tot verificatie van de skills, of blijft de kwalificatie afhankelijk van de degene die invoert?

Binnen de Matching en Carrièretool gebruiken we een ‘bron’ als verificatiemethode. De bron kan zijn een werkervaring uit het verleden of een opleiding uit het verleden of vrijwilligerswerk. Daarnaast kan men ook door een zelfassessment skills toevoegen aan het skillsprofiel. Dit is een vorm van validatie op een betrekkelijk laag niveau, maar helpt de gebruiker om inzicht te krijgen in zijn vaardigheden die van nut zijn in andere werkomgevingen. Het geeft dus meer gedetailleerde informatie dan alleen een werkervaring op je cv. Validatiemethodes zoals bevestiging van een derde, bijvoorbeeld een werkgever, of validatie door een opleider of assessmentbureau vinden nu niet plaats binnen de Matching en Carrièretool.

Wordt de skillsclassifier op den duur ook beschikbaar gesteld?

Ja de skillsclassifier wordt naar verwachting in 2025 beschikbaar gesteld op het API-platform voor platformen. Er is nu al een bètaversie die getest kan worden.

Geïnteresseerden kunnen contact opnemen met Herman Miedema